Penetrant Test (PT)
1. Penetrant Test (PT) Nedir?
Penetrant testi, gözenekli olmayan, katı yüzeylerdeki açığa çıkmış yüzey hatalarının tespitine yarayan bir tahribatsız muayene yöntemidir. Bu yöntem, yüzeye uygulanan renkli veya floresan özellikli sıvı bir penetrantın, hataların içine sızması ve ardından uygun geliştirme (developer) ile görünür hale getirilmesi prensibine dayanır.
🧪 Temel Uygulama Adımları:
1. Yüzey Temizliği: Yağ, boya, pas ve kirlerden tamamen arındırılmalıdır.
2. Penetrant Uygulaması: Yüzeye sıvı penetrant uygulanır ve belirli bir süre (dwell time) beklenir.
3. Fazla Penetrantın Temizlenmesi: Yüzeydeki fazla penetrant silinir; yalnızca hata içindeki penetrant kalır.
4. Geliştirici Uygulaması: Developer, hata içindeki penetrantı yüzeye çeker.
5. Gözlem ve Değerlendirme: Beyaz ışıkla (renkli penetrant) veya UV ışık altında (floresan penetrant) gözle muayene yapılır.
💡 Yöntem Tipleri:
• Renkli penetrant (visible red dye) – Beyaz zemin üzerinde kırmızı renkli gösterge.
• Floresan penetrant – UV ışık altında parlak sarı-yeşil görüntü verir.
________________________________________
✅ 2. Diğer NDT Yöntemlerine Göre Avantajları Nelerdir?
Çok yüksek yüzey çatlağı hassasiyeti : Mikron seviyesindeki açık çatlakları bile tespit edebilir.
Uygulaması kolaydır. : Eğitimli teknisyen tarafından kolayca uygulanabilir.
Taşınabilir ve saha dostudur. : Küçük kitlerle sahada uygulanabilir (aerosol spreyler).
Maliyet düşüktür. : Ekipman ve malzeme maliyeti göreceli olarak azdır.
Geniş malzeme uyumluluğu vardır. : Metal, plastik, seramik gibi çoğu malzemeye uygulanabilir (gözeneksiz olması şartıyla).
________________________________________
🛠️ 3. Bu Yöntemle Hangi Hatalar Bulunur?
Penetrant testi yalnızca yüzeye açık olan hataları tespit edebilir. İçsel ya da yüzeye kapalı kusurları belirleyemez.
Yüzey çatlakları : Mikroskopik çatlaklar dahil olmak üzere yüksek hassasiyetle görünür hale gelir.
Gözenekler (porozite) : Kaynak veya döküm yüzeyinde açığa çıkan küçük boşluklar.
Soğuk birleşme (lack of fusion) : Yüzeye açık olan kaynak birleşme hataları.
Katılaşma çatlakları : Döküm veya ısıl işlem sonrası oluşan çatlaklar.
Taşlama çatlakları (grinding cracks) : Özellikle yüzey sertleştirme sonrası meydana gelen ince çatlaklar.
Yüzeydeki açıklıklar / delikler : Malzeme bütünlüğünü bozan yüzeye açık boşluklar.
________________________________________
🏭 4. Endüstrideki Önemi Nedir?
Penetrant testi, özellikle yüzey bütünlüğü kritik olan parçaların kontrolünde yaygın olarak kullanılır. Kaynaklı birleştirmeler, döküm ve işlenmiş parçaların kontrolünde öncelikli yüzey testidir.
Sektör ve Uygulama Alanları
Kaynaklı İmalat : Kaynak dikişlerinin yüzey çatlağı kontrolü.
Havacılık / Savunma : Motor parçaları, iniş takımı, titanyum alaşımları.
Petrokimya ve Enerji : Basınçlı kaplar, borular, flanşlar.
Otomotiv ve Dökümhane : Döküm parçalarının yüzey bütünlüğü kontrolü.
Makine İmalatı : Taşlama çatlaklarının kontrolü, hassas işlenmiş parçalarda yüzey kalitesi denetimi.